Proef: Sepsis al behandelen in de ambulance

31 januari 2013 door Hennie van der Zouw
Proef: Sepsis al behandelen in de ambulance

DRECHTSTEDEN - Patiënten die met de ambulance naar het Albert Schweitzer ziekenhuis worden gebracht, kunnen sinds kort de vraag krijgen om deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek. Het doel is om het aantal slachtoffers van ernstige sepsis (bloedvergiftiging) verder terug te dringen. Het ziekenhuis heeft de kans op overlijden aan sepsis in eigen huis in enkele jaren tijd gehalveerd en ruim onder het landelijke gemiddelde gebracht. Door met de Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid samen te werken, wil het ziekenhuis dit resultaat nog verder verbeteren. 

"Elk uur dat een ernstige sepsis niet wordt behandeld, neemt de kans op overlijden met zeven procent toe", zegt IC-verpleegkundige Arjan van Gent, een van de coördinatoren van de proef. "Heel belangrijk is dus dat zo'n bloedvergiftiging zo snel mogelijk wordt herkend en dat wordt gestart met het geven van antibiotica. Binnen de muren van het ziekenhuis is de alertheid op sepsis hoog. De vraag die wij ons nu stellen is: als je vóór aankomst in het ziekenhuis sepsis al herkent en behandelt, daalt de kans op overlijden dan nog verder? Zo ja, dan kun je dit in de toekomst wellicht altijd zo aanpakken." 
 
Alle verpleegkundigen van de ambulancedienst zijn geschoold en uitgerust met een koffertje. Van Gent: "Zodra zij bij een patiënt komen die kenmerken heeft van een bacteriële infectie, doorlopen ze een checklist. Ze beoordelen onder meer hart- en ademhalingsfrequentie, lichaamstemperatuur en lactaatwaarde in het bloed. Hiervoor zit een meetinstrument in het koffertje. Bij een bepaalde uitkomst wordt de conclusie getrokken dat er sprake kan zijn van sepsis. De verpleegkundige vraagt dan toestemming aan de patiënt voor deelname aan het onderzoek. Geeft de patiënt die toestemming, dan wordt een gesloten envelop uit het koffertje geopend. Daarin staat of de patiënt wel of niet meteen antibiotica moet krijgen. Het toeval beslist. Wie het niet krijgt, zit in de zogeheten controlegroep.” 
 
Het doel is: aantonen of patiënten die in de ambulance al antibiotica kregen, betere kansen hebben dan wie eerst naar het ziekenhuis wordt gebracht. Van Gent: "We geven aan een willekeurige groep patiënten een eerdere start van de behandeling. De andere patiënten krijgen de behandeling die in de rest van het land iedereen krijgt." Wanneer een ambulance na het afleveren van de patiënt weer wegrijdt uit het ziekenhuis, wordt een nieuwe gesloten envelop meegegeven voor de volgende patiënt.  
 
De proef is wetenschappelijk en medisch-ethisch getoetst. In november 2012 is kleinschalig van start gegaan. De bedoeling is om de proef spoedig te integreren in een grootschaliger experiment van vijf academische ziekenhuizen in Nederland, die hetzelfde te weten willen komen. "Daarmee komen we waarschijnlijk tot sneller resultaat, we zijn heel blij met die samenwerking", zegt Van Gent. Op dit moment zijn nog geen zinnige conclusies te trekken. Het onderzoek zal meerdere jaren duren.
 
De ambulancedienst werkt graag mee. “Als de uitkomst positief is, wordt ook onze dienstverlening beter”, zegt ambulanceverpleegkundige Nico Rijntjes. “Er komt voor ons wel extra werk kijken bij de proef: verpleegtechnische handelingen, uitleg geven aan de patiënt en de familie, toestemming vragen en administratieve handelingen. Maar het geeft ook verdieping aan ons vak. Wij zijn erg gemotiveerd.” 
 
Sepsis ontwikkelt zich altijd bij patiënten die al een infectie hebben, bijvoorbeeld een longontsteking of urineweginfectie. Wie geen ontstekingsverschijnselen heeft, valt buiten de proef. Bij een verlaagde afweer slaagt het lichaam er niet in om de infectie ‘af te schermen’ waardoor de bacterie zich kan verspreiden: sepsis. Dit kan snel verergeren tot ernstige sepsis, waarbij de bloeddruk daalt en steeds meer organen uitvallen, resulterend in overlijden. Jaarlijks sterven hieraan in ons land ± 3500 mensen.
Meer over:
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.