Zoektocht: Wijsgeer Erasmus blijkt ook zichtbaar te zijn in Dordrecht
DORDRECHT - Een adagio van Desiderius Erasmus Rotorodamus siert een gevel op de Dordtse Stadswerven. Paul Seesink stelt vragen en zoekt antwoorden.
Aan de Werf van Gips bevindt zich in een gevel een grote hardstenen gedenkplaat met een uitspraak van Erasmus. Als Dordtse Rotterdammer met een natuurlijke interesse in deze Rotterdamse schrijver, theoloog en humanist, dringt bij Paul het ‘wie?, wanneer?, waarom? en waarheen?’ aan hem op.
Seesink zoekt mensen die de aanwezigheid van de steen, juist in Dordrecht, kunnen verklaren en stelt reacties naar paul@seesinkweb.nl erg op prijs.
WIKIPEDIA meldt over Erasmus:
Erasmus dankt zijn voornaam aan de in de 15e eeuw populaire heilige Erasmus van Formiae,[2] van wie ook zijn vader Gerard een devote vereerder was.[noot 1] Dat hij eerst Geert Geerts (ook Gerhard Gerhards of Gerrit Gerritsz) zou hebben geheten,[3] is een legende die pas in de 17e eeuw is ontstaan.[4] Zijn geboorteplaats is Rotterdam, maar op een bekend houten borstbeeld staat Goudæ conceptus, Roterodami natus (Latijn: in Gouda verwekt; in Rotterdam geboren). Volgens een notitie van de Goudse historicus Renier Snooy (1478-1537), zou Erasmus in Gouda zijn geboren. Erasmus zelf schreef echter (in het Latijn) dat hij geboren was in Rotterdam.
Erasmus was een onwettig kind; in die tijd sprak men van een defectus natalis. Zijn vader, die hij Gerardus noemt, was een priester in Gouda en zijn moeder diens huishoudster. De moeder van Erasmus, Margaretha, die als familienaam Rogerius (Rutgers) zou hebben gehad, was een dochter van een chirurgijn uit Zevenbergen. Zijn vader Gerardus was van tien broers de op een na jongste en men besloot dat "uit zovelen er één aan God gewijd zou worden" – en dat werd hij.[5]
De moeder heeft haar zwangerschap waarschijnlijk in Rotterdam doorgebracht om het 'ongelukje' te verbergen. Een jaar voor de geboorte van Erasmus kregen zijn ouders al samen een kind: Pieter.
Erasmus heeft drie jaar in Rotterdam gewoond en is toen vertrokken naar Gouda. Zijn leven lang heeft hij het idee over zijn onwettige geboorte moeten torsen en de gevolgen moeten dragen van de 'geestelijke' status waarin hij door zijn opvoeding was terechtgekomen. Pas rond zijn vijftigste (1517) werd Erasmus dankzij pauselijke dispensatie van de ernstige maatschappelijke gevolgen van zijn onwettige geboorte verlost. Hij heeft nogal met zijn levensverhaal gehaspeld, waarbij hij in zijn brieven aan de paus gebruik heeft gemaakt van een achternaam die wellicht van zijn moederszijde stamt. Al doende heeft hij zijn jeugdjaren gemystificeerd en zijn geboortejaar met onzekerheden omhuld.
Foto's: Paul Seesink
