Nieuwjaarstoespraak 2020 van burgemeester Jan Heijkooop
HENDRIK-IDO-AMBACHT - De tekst van de nieuwjaarstoespraak die burgemeester Jan Heijkoop maandagavond 6 januari 2020 gaf:
Beste nieuwe en oude bewoners, bestuurders van dichtbij en van wat verder weg, hulpverleners, ondernemers en vrijwilligers,
Als burgemeester van Hendrik-Ido-Ambacht heet ik u namens het College van harte welkom. Fijn dat u er bent. Ik hoop dat u fijne feestdagen heeft gehad. Dichtbij degenen die u dierbaar zijn. En mochten u mensen zijn ontvallen, dan gun ik u alle mooie herinneringen.
Ik heb genoten van de sfeer tijdens de feestdagen in Hendrik-Ido-Ambacht en ik hoop dat dat voor u ook geldt. Van de feestelijk versierde tuinen, van de buurtkerstbomen en van inwoners die elkaar ontmoeten in hun kerk, familie of vriendenkring. Met aandacht voor elkaar, aandacht die leidt tot warmte en genegenheid. Laten we dat gevoel in 2020 vasthouden.
Eerst een persoonlijke noot: Wegens ziekte heeft wethouder Steven van Die enkele weken geleden besloten zijn taken tijdelijk neer te leggen en zich volledig te richten op zijn herstel. Vanaf deze week zal Patrick van der Giessen hem op kundige wijze vervangen. Wij wensen Steven beterschap en een spoedig herstel.
Bij een nieuw jaar kijken we ook graag terug op het afgelopen jaar. Een korte opsomming: 2019 begint met chaos op het strand van Scheveningen tijdens het traditionele vreugdevuur. In de nacht van 1 op 2 januari verliest een schip tijdens harde wind zijn containers, met als gevolg dat onder andere speelgoed, televisies en meubels massaal aanspoelen op de Waddeneilanden. Er kon weer volop gejut worden.
Scholieren organiseren protestmarsen tegen klimaatverandering en introduceren het begrip klimaatspijbelen. Bij een grote brand raakt de Notre-Dame van Parijs zwaar beschadigd. De zomer brak het ene warmterecord na het andere en zorgde voor hittestress. En in het nieuws ging het vaak over boze boeren en stikstof, boze bouwers over P-fas en stikstof en wanhopige leraren en leerlingen op het Malieveld.
Er is een algemeen gevoel van onbehagen in de samenleving. In de zorg zijn meer mensen nodig die werken tegen een betere beloning. Bij de politie zijn er te weinig mensen en is er sterke vergrijzing in het korps, wat leidt tot problemen. In het onderwijs is een personeelstekort, wat leidt tot scholen met minder lesuren of zelfs sluiten. In de bouw zijn te weinig vaklieden en wordt er een beroep gedaan op Oost-Europeanen en ook de metaalindustrie is er tekort aan technici, waardoor orders moeten worden afgeslagen.
Overal wordt om meer mensen en meer geld gevraagd. Tegelijkertijd is de werkloosheid nog nooit zo laag geweest en werken we al langer door. De grote vraag is dus: waar moeten die extra mensen vandaan komen? Dit ook nog in een periode waar er in veel branches meer mensen met pensioen gaan dan er toetreden op de arbeidsmarkt.
Wat mij stoort is dat in al deze branches het ieder voor zich is. En dat een echte visie van het kabinet op dit fenomeen ontbreekt. Misschien vormen de nieuwkomers in Nederland wel meer een oplossing dan een probleem. Tegelijkertijd hebben we het nog nooit zo goed gehad als nu, behoort onze gezondheidszorg tot de beste ter wereld en behoren we ook tot de veiligste landen.
Ontregeling en ontwrichting zijn de woorden die in mij opkomen als ik het jaar aan mij voorbij laat gaan. Zeker als het gaat om de stikstofproblematiek. Hier deed de Raad van State een uitspraak die ontregelend werkte, wat zorgde voor enorme ontwrichting in de maatschappij. Ook voor Ambacht bestond het voornemen en het plan distributiecentra te blokkeren. Naast de boeren zou ook Bouw in verzet zich hierbij aansluiten. De grote grilligheid van de actievoerders leidde tot voortdurende wijziging van hun plannen. Maar als gemeente moet je enorm veel regelen in zo’n situatie. Met name de bereikbaarheid van de brandweer en andere veiligheidsdiensten komt in het geding als je dit niet goed oppakt.
Hulde voor onze Jan Maaskant en zijn team Veiligheid voor de grondige voorbereiding hierop. Uiteindelijk gingen de actievoerders vanuit Dordrecht rechtstreeks naar Pernis en konden we snel afschalen.
Ik ben van mening dat de Raad van State –zonder te betwisten dat ze een juridisch oordeel behoren te geven- toch met inlevingsvermogen hun uitspraken moet doen, rekening houdend met de maatschappelijke effecten. Als de uitspraak had geweest dat de gezamenlijke overheden, in overleg met de samenleving, binnen twee jaar met sluitende afspraken over het stikstof dossier hadden moeten komen, had de commotie nooit zo ontstaan. Wat begon als een grote maatschappelijke steun voor agrariërs en bouwers, eindigde uiteindelijk in verregaande polarisatie.
Op dit moment bevinden we ons midden in een discussie over het al of niet verbieden van vuurwerk. Wat mij – los van de gevaren en ook aspect van handhaafbaarheid bezig houdt- is het gedrag van mensen die over de schreef gaan. Met name het doelbewust hinderen en belagen van hulpverleners begrijp ik niet... Dat er eens een confrontatie is en ook was met vroeger de veldwachter en nu de politie is van alle tijden. Niet goed maar niet nieuw. Maar dat ambulance, artsen en brandweer het werken soms onmogelijk wordt gemaakt en daarmee levens van slachtoffers in gevaar worden gebracht vind ik onbegrijpelijk. Daders in dit opzicht moeten worden heropgevoed en ook fiks gestraft worden.
Gelukkig is in Ambacht alles redelijk beheersbaar gebleven. Dank voor alle hulpdiensten die hiervoor paraat zijn geweest.
Verdriet en blijdschap wisselen elkaar af. Ook het afgelopen jaar weer in Hendrik-Ido-Ambacht. We betreuren het overlijden van een jonge vrouw die omkwam door huiselijk geweld. We leven mee met haar nabestaanden. En er is af en toe flink overlast van jongeren op de Sophiapromenade. Hoe we omgaan mét en zorgen voor onze jeugd, is iets waar de gemeente, maar ook de samenleving mee aan de slag moet. De jeugd zal soms moeten inbinden met name wat drugs en vernielingen betreft. Maar bewoners kunnen soms ook wel wat toleranter zijn. Als gemeente moeten wij ons niet altijd laten leiden door klagers.
Zo was ik begin vorig jaar op bezoek bij een echtpaar dat 60 jaar getrouwd was. In een appartement in De Volgerlanden met zicht op de voetbalkooi. Deze mevrouw zei tegen mij: “Nog even, burgemeester, en dan kunnen de ramen weer open zodat we de jongelui weer kunnen horen. Wij genieten van die jonge gasten.” Toen ik opmerkte dat niet iedereen daar zo over denkt –gezien de klachten- antwoordde zij: “Dat klopt. Er zijn 2 echtparen in de flat die altijd klagen. Maar pas op dat u niet alleen naar de klagers luistert en niet naar ons. Want veel ouderen vinden dat uitbundige sportgebeuren juist heel leuk. En wij klagen nooit…” Waarvan akte! Een wijze les van een oude dame.
Er zijn zeker ook positieve dingen gebeurd in onze gemeente: Zoals de overdracht en restauratie van Den Brommert. Daar en in de nieuwe expositieruimte erachter, koestert het Historisch Genootschap het Ambachts verleden en de voor onze gemeente belangrijke Spoorcollectie.
Ook afgelopen jaar werkten we met elkaar verder aan een samenleving waar iedereen mee kan en mag doen. Zo bieden we extra zorg en aandacht aan mensen met Alzheimer. Met de Wijkhopper, het elektrische voertuig voor korte ritten in de wijk, kunnen ook ouderen op een veilige en comfortabele manier op pad, en zo deel blijven uitmaken van de samenleving. Bovendien blijven we oog houden voor de mantelzorgers in onze gemeente. Zij vervullen een onbetaalbare taak in deze samenleving.
Op de Zomerparkdag, de dag voor de Ambachtse vrijwilligers, blijkt steeds weer hoeveel inwoners zich inzetten voor verenigingen, kerken en organisaties in onze gemeente. In Ambacht zijn we verbonden met elkaar en kijken we naar elkaar om, zo blijkt eens te meer. Inmiddels is de zomerparkdag ook een echte reünie geworden waar Ambachters die elders wonen graag voor terugkomen.
Betrokkenheid is een groot goed. De betrokkenheid van onze inwoners merken we onder meer via sociale media waar velen op berichten van de gemeente reageren. We merken het ook aan Fixi, waar mensen direct en duidelijk een probleem aan de openbare ruimte kunnen melden. Door deze melding vlug op te volgen en te verhelpen levert dat een nog mooier en beter Ambacht op.
Je hoort het vaker: de overheid moet duidelijker communiceren. Concreet: de overheid moet meer rekening houden met de lezer, door een persoonlijke benadering te kiezen en ervoor te zorgen dat de taal begrijpelijk is. We hebben allemaal kunnen zien wat de onduidelijke taal van de Belastingdienst teweeg heeft gebracht in veel gezinnen! Daarom tekenden we hier in Ambacht de Direct Duidelijk Deal: we maken er als gemeente echt werk van om duidelijk te zijn zodat onze inwoners begrijpen wat we bedoelen. Schroom niet om onduidelijkheden die u waarneemt te melden.
We hebben dit jaar de eerste stappen gezet naar de verdere ontwikkelingen van onze oevers. Het Waterbusplein en de Noordoever worden plekken waar beleven, wonen en werken samenkomen. De nieuwe panden van Bolidt en Koedood zijn parels van architectuur, maar evenzeer een toonbeeld van innovatie. Het was niet voor niets dat onze minister-president het pand van Koedood graag wilde openen. Komende jaren gaan we de Noordoevers echt verder ontwikkelen. De hele goede samenwerking met de bedrijven willen we blijvend voortzetten om zo sneller tot draagvlak en succes te komen.
Begin november openden we het nieuwe, duurzame binnenbad De Louwert. Ondanks de uitdagende tijden is het de bouwers gelukt om het zwembad binnen de verwachte bouwtijd en budget op te leveren. Het resultaat is prachtig, vanbuiten en vanbinnen. Het zwembad heeft een doelgroepenbad met beweegbare bodem, een wedstrijdbad en natuurlijk de plezierelementen: glijbaan, whirlpool, duikplank en peuterbadje.
We staan voor grote uitdagingen op het gebied van duurzaamheid, energietransitie en klimaatadaptatie. Grote woorden die voor onze inwoners nog 'ver weg' klinken. Als gemeente durven we over onze gemeentegrenzen heen te kijken, we hebben een voorbeeldrol te vervullen. We moeten het samen doen en we hebben iedereen hard nodig.
In dit verband noem ik ook bedrijvenpark Ambachtse Zoom. Dit wordt het tweede circulaire bedrijventerrein van Nederland. In alle opzichten is hier sprake van de meest verregaande innovatieve oplossingen om tot een geweldig klimaatneutraal resultaat te komen. Heel mooi is dat –dankzij de lagere kosten- er grote belangstelling is voor deze aanpak. Voor ongeveer 2/3 deel is al een optie genomen. Ambachtse Zoom is een mooi voorbeeld van waar de portefeuilles Economie en Duurzaamheid samengaan.
Ik zie de noodzaak van de regionale samenwerking. Tijdens de crisis waren wij een van de regio's met een trage vooruitgang. Nu moeten we doorpakken en de stabiliteit op de arbeidsmarkt versterken. Dat betekent soms ook dat we ons gemeentelijk belang ondergeschikt moeten maken. Want alleen ga je wellicht sneller, maar samen kom je verder. Het is belangrijk dat we ook in deze regio technische opleidingen versterken, dat er voldoende werk is en blijft bij technische bedrijven en dat we van de oevers mooie plekken maken om te verblijven, te wonen of te werken. We zijn erg positief over de zogenaamde Regiodeal, waarbij van de kant van het Rijk tussen de 25 en 40 miljoen beschikbaar komt. Dit moet Drechtsteden een impuls geven op het terrein van economie en wonen. Onze André Flach geeft, in zijn rol als regiobestuurder en portefeuillehouder ‘externe betrekkingen’, samen met nog enkele bestuurders leiding aan dit lobbytraject. Ambachtse bestuurders vinden regionale samenwerking van groot belang, dus dan wil je daarin best voorop lopen in het leveren van een bijdrage.
Tot slot: Iedere Ambachter maakt zijn of haar eigen keuzes. Sommigen kunnen hulp geven, anderen hebben juist hulp nodig. Iedereen wil fijn wonen in een schone en veilige leefomgeving. We willen iets ondernemen, iets beleven. Als gemeente dragen we daar graag aan bij. Op die manier staan wij ten dienste van onze inwoners. In Ambacht doen we dat samen. Zoals ik al eerder zei: er is hier grote betrokkenheid bij elkaar en er is ruimte voor elkaars mening. We vullen met elkaar het dorpsleven in en pakken zaken samen op.
2020 ligt nu voor ons. We werken ook in dit jaar aan een sterke toekomst voor iedereen in HIA.
Ik nodig u graag uit om met mij het glas te heffen. Ik wens u een goed jaar met zo veel mogelijk persoonlijke en professionele hoogtepunten. Laten we toosten op de jeugd, op gezondheid, op een fijne toekomst en op vele mooie momenten met elkaar!
Proost!
