In 2018 worden 31 herdenkingsstenen in Dordrecht gelegd waaronder ook voor DFC trainer Arpad Weisz
DORDRECHT - In het centrum van Dordrecht worden in april 2018 herdenkingsstenen gelegd voor het gezin van Arpad Weisz. Hij was zelf trainer van DFC. Arpad moest vluchten als Jood uit Italie.
In totaal zullen er in twee etappes in totaal 31 stolpersteine in Dordrecht wordt gelegd in 2018
Deze informatie over de nieuwe inzet van de stichting Stolpersteine is verwerkt in een verslag dat bestuursleden hebben gemaakt over hun reis naar vernietingskampen. Zo werden 28 Dordtenaren vermoord in Sobibor.
Herdenking 28 Joodse Dordtenaren vermoord in Sobibor.
Sobibor is een uitroeiingskamp van de nazi’s dat uit de historie gewist moest worden. Er zijn ruim 34.000 Nederlandse Joden omgebracht uit 19 transporten, onder wie 28 Dordtse Joden in één transport.
Ons gezelschap reed door de bossen bij Lublin. Eindeloze bossen. Parallel aan de weg ging de spoorlijn met ons mee, totdat er een klein verlaten troosteloos stationnetje opdook. Op een verroest bord lazen we Sobibor. Het perron, de Rampe, lag er verlaten en slecht onderhouden bij. Het onkruid woekerde door de stenen. Er waren een paar huizen langs de weg met in het midden een mooi groen huis: het voormalige huis van de kampcommandant. Er was ook een stootblok, waar de treinrailzen omhoog waren gebogen. Hier stopten we voor een herdenking.
Er liep een verwaarloosde herdershond rond, die stonk. Sommige mensen haalde dat dier aan, maar roken daarna aan hun handen.
De mensen van de reis naar Polen, georganiseerd door het Nederlands Auschwitz Comité, waren stil. Op deze plek waren ruim 34.000 Nederlanders van Joodse afkomst uitgestapt of liever: uit een van 19 treinen uit Westerbork gejaagd of geranseld. Ze werden diezelfde dag nog in de gaskamers vermoord, in massagraven gegooid en later verbrand. Er zijn 18 mensen uit de Nederlandse transporten die dit overleefd hebben, onder wie Jules Schelvis.
We verzamelden ons in een kring om het stootblok en staken kaarsen aan die in een glazen pot zaten met een koperen dekseltje. Rabbijn Menno ten Brink zong het Yizkor en het Kaddish.
Er werden vele namen opgenoemd van vermoorde familieleden. Er waren tranen.
In dit “schuldige landschap” hoorden de vier Dordtse leden van de Werkgroep Stolpersteine door voorzitter Arij Boogerman de namen voorgelezen worden van 28 Joods Dordtenaren, die na transport op 9 juli 1943 in één keer waren vermoord. Onder hen bevond zich de familie Breemer. Zij waren de buit van de jodenjagers Harry Evers en Arie den Breejen. Ze waren ondergedoken, maar verraden en gepakt.
De Breemers waren gezien in Dordrecht, want ze dreven een prachtige kledingzaak. Onlangs vond Kees Weltevrede, lid van de Werkgroep Stolpersteine-Dordrecht in het Nederlandse Instituut voor Oorlogs Documentatie (NIOD) het liquidatiedossier van dit bedrijf, met prachtige foto’s, die nog nooit vertoond zijn.
Levie Nathan Breemer, zijn vrouw Bertha Breemer-Cohen en hun dochters Rozette en Henriette kwamen op 9 juli 1943 aan in dit verschrikkelijke oord, en het was hun laatste dag.
> Vanaf 2006 worden er opgravingen gedaan en wordt het kamp, dat de nazi’s wilden vernietigen uit het collectieve geheugen, in kaart gebracht. We stonden bij een enorme asberg, bedekt door stenen.
> Volgend jaar gaat de werkgroep Stolpersteine-Dordrecht op 9 juli, 75 jaar na hun dood, 17 stenen leggen ter herdenking van dit feit.
De werkgroep waardeert de bijeenkomst van 12 november in de Grote Kerk, waar voor het eerst in het bestaan van dat gebouw het Kaddish klonk! Er werd herdacht dat 75 jaar geleden in november de nazi’s de genadeslag gaven aan de Joodse bevolkingsgroep: in een paar dagen werden ze gearresteerd en weggevoerd. Waar overigens de meerderheid van de Dordtse bevolking geen weet van had?
In Dordrecht is een tocht of wandeling uitgezet langs alle adressen waar Joden gewoond hebben en waar steentjes liggen. U kunt via deze app, te downloaden bij izi travel dordrecht via de appstore of playstore, de verhalen lezen of horen van de website www.stolpersteine-dordrecht.nl
Een andere belangrijke gebeurtenis is de steenlegging in april 2018. Dan worden er 14 stenen gelegd, onder anderen voor de familie van Arpad Weisz, de beroemde voetbaltrainer van Internationale Milaan, AS Bari, FC Bologna en DFC.
(bron De Poorter/wijkkrant)
