Nul [PFAS] uit de Pijp

08 december 2021 door Ruud Lammers
Nul [PFAS] uit de Pijp

Reeds 88 keer zijn actieve inwoners van onze gemeente en de regio Drechtsteden (Kanjers als Kees van der Hel, Ton Schippers, Joop Keesmaat en Karel Thieme) elke zaterdagochtend bij de poort van DuPont/Chemours om daar met PFAS vervuilde grond terug te brengen. Hun wekelijkse actie is in de media zeker niet onopgemerkt gebleven, in binnen- en buitenland.

  • Komende zaterdag – op 11 december – zal een Franse televisieploeg opnamen komen maken.
  • De Onderzoeksraad voor Veiligheid is recent een onderzoek gestart.
  • Ondergetekende is al driemaal geïnterviewd door Franse onderzoeksjournalisten.

Er is dan ook echt iets aan de hand.

Sinds 2015 is de fractie van Onafhankelijk Papendrecht bezig volledig inzicht te krijgen in de exacte samenstelling van ons drinkwater; het water dat bij iedereen uit de kraan komt. Nadat een aantal jaren terug de alarmbellen afgingen toen bleek dat er teveel PFOA (een PFAS-achtige stof) in het kraanwater voorkwam is de provincie Zuid-Holland (overigens veel te laat) in actie gekomen. De toegestane emissies werden teruggeschroefd naar volgens de autoriteiten aanvaardbare niveaus.

Maar dat verstomde de discussie allerminst. Want nadat PFOA in 2012 was vervangen door GenX, bleek zeven jaar later (in 2019) dat ook GenX net zo giftig was als PFOA. In het vakjargon heet zo’n extreem giftige stof een ‘Zeer Zorgwekkende Stof’. Als zo’n stof op de internationale lijst van verboden stoffen komt dan wordt dit soort stoffen met een mooi woord ‘uit gefaseerd’. Dat betekent concreet dat ze niet meer mogen worden gemaakt en gebruikt met als doel dat ze (op termijn) niet meer in de leefomgeving en in het milieu terecht komen. Voorkomen is beter dan genezen.

Maar wat op papier staat is nog geen regel in de praktijk. Er is een enorme belangenstrijd aan de gang, die ecologische, sociale en economische gevolgen kent. De hobbel van het-niet-willen-toegeven dat er iets ergs aan de hand is werd genomen. Ondanks veel tegendruk en tegenwerking kwam er een streven om alle PFAS in Europa in 2030 uit gefaseerd te hebben. Nog zo’n 9 jaar te gaan dus. Of dit realistisch is hangt af van de concrete maatregelen die nodig zijn om dát te bereiken. De strengere normering vanuit Europa (EFSA) ligt op tafel. Nu komt het aan op een vertaling van deze regelgeving naar de aangesloten landen. Dat gebeurt door het RIVM (onder andere bekend van het voor discussie vatbare coronabeleid). En vervolgens dient deze nieuwe regelgeving met strengere normen weer te worden door vertaald naar het provinciale, regionale en plaatselijke niveau. Kortom, ook bij ons in de gemeente Papendrecht zal er sprake zijn van het geleidelijk aan toewerken naar de toepassing van de strengere normen. Tenminste, als we het gezamenlijke doel om PFAS uit te faseren voor ogen houden én het doel ‘geen PFAS meer in het milieu’ willen halen.

Intussen wordt er gegoocheld met cijfers. De fractie van Onafhankelijk Papendrecht heeft gezien dat ons drinkwaterbedrijf (OASEN) in mei 2020 had berekend dat er 14 nanogram PFAS in het Papendrechtse drinkwater aanwezig was. Een maand later, in juni 2020, heeft Onafhankelijk Papendrecht op eigen initiatief én kosten (Notabene: de gemeente wilde niet meebetalen!) een onderzoek naar de samenstelling en kwaliteit van het Papendrechtse drinkwater laten doen door het Toxicologisch Laboratorium van de Vrije Universiteit Amsterdam. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat het ging om 21 nanogram PFAS per liter drinkwater die uit de kraan komt. Meer dus dan ‘officieel’ werd toegegeven. Het College kon dit verschil niet verklaren.

Gemeten naar de meest actuele inzichten, die wetenschappelijk opgeld doen, zou een persoon met een gewicht van boven de 65 kilo zich niet zo heel veel zorgen hoeven maken. Maar een persoon van onder de 65 kilo wel. Dat houdt in dat kinderen en baby’s in de gevarenzone kunnen zitten: een en ander is wel afhankelijk van hun totale wekelijkse PFAS-inname. Deze prognose heb ik gemaakt op basis van de EFSA opinie, kennisname van wetenschappelijke literatuur, het raadplegen van onafhankelijke deskundigen en informatie van bovengenoemd laboratorium.

Naast het drinkwater komen PFAS ook via andere wegen het menselijk lichaam binnen. Via de luchtwegen, via de mond én via de huid. PFAS in het menselijk lichaam dragen (op termijn) bij aan ziekten waaronder verschillende vormen van kanker. Deze stoffen hopen zich namelijk op in het lichaam. En ze zijn niet of zeer moeilijk afbreekbaar. Ze horen er niet in.

Vandaar dat de Actie “Nul [PFAS] uit de pijp” zo belangrijk is en daarom onze steun verdient. Want als er geen PFAS meer in ons leefmilieu geloosd worden, is er geen sprake meer van vervuiling en komen deze stoffen ook niet in ons lichaam terecht. Om die reden kwam Onafhankelijk Papendrecht bij de Algemene Beschouwingen met een motie om de bevolking te informeren over de meest recente ontwikkelingen op dit gebied. En niet alleen te informeren maar ook te waarschuwen.

Motie Informatiecampagne schadelijke effecten PFAS op menselijke gezondheid (8 juli 2021)

Het dictum van deze motie luidde als volgt:

Verzoekt het College:

  • De inwoners van Papendrecht hierover volledig en transparant te informeren;
  • De gevaren van de inname van PFAS stoffen voor de menselijke gezondheid uit te leggen;
  • Een informatiecampagne op te starten, waarin de (gemeentelijke) overheid aangeeft op welke manieren de inwoners zich kunnen beschermen tegen de schadelijke PFAS inname;

Helaas was het merendeel van de gemeenteraad hierin totaal niet geïnteresseerd.

Via deze link kunt u meer te weten komen over PFAS.

Over de columnist

Ruud Lammers

Ik bezet sinds 2010 een zetel in de Gemeenteraad namens Onafhankelijk Papendrecht. Ik ben gehuwd en vader van twee kinderen. Ik ben zakelijk leider geweest van een professioneel kamerorkest en een professioneel dansgezelschap. Politiek heeft van jongs af aan mijn belangstelling. Ik ga uit van de vrijheid van elk individu, maar die vrijheid is nooit een totale vrijheid. Je leeft immers met elkaar in onderlinge verbondenheid. De afgelopen jaren heb ik me met veel liefde en passie voor de inwoners van de gemeente Papendrecht ingezet. Ik vind het van belang dat inwoners zeggenschap hebben over hun eigen leefomgeving en daarin ook door de overheid worden ondersteund. Want samen met elkaar kunnen wij Papendrecht een stukje beter maken.

Zaaddonor
20 mrt
Zaaddonor
Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
15 mrt
Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
Dat bedoel ik nou
05 mrt
Dat bedoel ik nou
Midterm review: College lijkt aan bouw flexwoningen te twijfelen
28 feb
Midterm review: College lijkt aan bouw flexwoningen te twijfelen
Elk politiek nadeel heeft zo zijn persoonlijk voordeel.....
22 feb
Elk politiek nadeel heeft zo zijn persoonlijk voordeel.....
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.