Hier, op dit eiland - Dordrecht ten tijde van corona

09 juli 2021 door Bert den Boer
Hier, op dit eiland - Dordrecht ten tijde van corona

Hier, op dit eiland,
dat sinds lang geen eiland meer is:
drie bruggen, twee tunnels,
heb ik alles zich af zien spelen
wat zich op aarde maar afspelen kan.

In dit kleine pannenkoekplatte driehoekje
tussen Willemsdorp, Kop van ’t Land en Groothoofd.

      C. Buddingh’

Wethouder Peter Heijkoop wilde ‘iets’ doen als bedankje voor mensen in de zorg, het onderwijs en de handhavers in de stad. Hij benaderde Mariska Wagner en Jan-Dirk Costeris van Stichting Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. Zij op hun beurt vroegen mij om voor dit boek de verhalen op te tekenen. Zo ben ik op bezoek geweest, een enkele keer digitaal,  bij 29 personen vanuit verschillende achtergronden en beroepen. Zij staan symbool voor wat Dordtenaren de afgelopen coronaperiode met elkaar hebben beleefd. Het boek is 8 juli in Kunstmin in aanwezigheid van een groot aantal zorgverleners en geïnterviewden gepresenteerd. Mijn terugblik op dit bijzondere rondje Dordt doe ik aan de hand van kenmerkende uitspraken van de geïnterviewden, die ook in het boek te vinden zijn.

De uitvinder: ‘Ik droom uitvindingen’, ‘Ik ga mijn bed uit, maak een schetsje en slaap weer lekker verder.’
De man die als nummer 13 op de ic lag en die bij binnenkomst in het ziekenhuis te horen kreeg: ‘We gaan heel duidelijk zijn. Het enige wat we kunnen doen, is je voor twee of drie weken in coma brengen. Hier is je telefoon. Neem afscheid van je vriendin en kinderen en alles wat je lief is.’ Als hij er in zijn herstelperiode een keer op uitgaat vraagt zijn dochter: ‘Wanneer kom je weer thuis?’
De les van een hotelmanager: ‘Werk hoeft niet altijd op nummer een te staan. We deden al het nodige, maar aandacht voor saamhorigheid getuigt van goed werkgeverschap.’
De wethouder: ‘De impact van vrijwilligers past bij een samenleving die ik voor ogen heb: een samenleving waarin mensen omzien naar elkaar, waarin iedereen mee kan doen, van waarde is en zich ook van waarde voelt.’
Op de begraafplaats leren ze een nieuw woord kennen: coronatainer: coronaoverledenen worden tijdens de eerste en tweede golf apart gekoeld in een grote container, een ‘coronatainer’.
De vrijwilliger in het vrouwenbestuur: ‘Op vrijdag komen de vrouwen bij elkaar: koffiedrinken, leren, lezen, babbelen. Ze noemen dat de paradijsdag. De vrouwen missen hun paradijs.’
De verpleegkundige: ‘Wat me bijblijft is de saamhorigheid, de eensgezindheid. De bereidwilligheid van iedereen in het ziekenhuis om extra te werken.’ Thuis houden haar man en kinderen zich aan de regels. Haar zoon geeft aan waarom: ‘Jij bent zo hard nodig.’
De mantelzorger: Mijn wereld is kleiner geworden. Als het moet kan ik weg, maar dat doe ik niet meer.
De dagelijkse bezoeker van inloophuis De Buitenwacht in Oud Krispijn: ‘De Buitenwacht is mijn thuis. Ik kom hier elke dag en ben hier meer dan in mijn eigen huis. Hier leer ik mensen kennen, krijg ik eten en aandacht. Het is een plek voor mij om te leven.’
De journalist: ‘Deze tijd levert ook iets op: meer aandacht voor elkaar. Mensen zitten veel meer buiten en vragen aan elkaar hoe het gaat. Dat is een sterkere behoefte dan voorheen. De wereld is opgeschud, dat voel ik.’
De zorgcoördinator: ‘Mensen bellen zogenaamd met een vraagje en vervolgens ben je twintig minuten aan de telefoon. Eigenlijk hebben ze behoefte aan een gesprek.’   
De directeur van Het Parkhuis: ‘Beeldbellen met tablets levert soms komische, bizarre situaties op. Zo kijkt een dementerende vrouw achter het scherm of daar haar man zit.’…
‘Als je alleen de ogen van ingepakte medewerkers ziet, kunnen mensen van streek raken. Een medewerker zegt tegen een meneer die van schoenen houdt: ‘Kijk naar mijn schoenen, dan weet u wie ik ben.’
Vanwege de coronacrisis verhuizen 29 cliënten van het Leger des Heils naar een andere opvang: het Postillion Hotel. De voormalig dakloze: ‘Voor iedereen is het een heel vervelende tijd, maar voor daklozen is het een geweldige tijd: een normaal bed, een eigen douche en toilet. Een plek om je terug te trekken. Het is een geluk bij een ongeluk om dakloos te worden in coronatijd.’
De bewoner van verpleeghuis Het Spectrum blijft het meest bij dat hij niet bij het moment van overlijden van zijn vrouw in datzelfde verpleeghuis kon zijn. Hij moest ingepakt – met beschermende kleding, bril, handschoenen – afscheid van haar nemen. Hij relativeert dat met de opmerking: ‘Afscheid nemen gebeurt toch in je hoofd.’
Twee thuiswerkende ouders met twee kinderen: Een ‘keek op de week’ brengt structuur, evenals een schema met gekleurde symbolen: ontbijten, spelen, iets voor jezelf doen, naar buiten…
Uitspraken van drie horecaondernemers. Ferry: ‘Ik denk altijd in kansen. Optimisme heb je nodig, anders word je gek.’ Dennis: ‘Ik ben niet iemand die de handdoek in de ring gooit in zo´n crisis. Als we morgen open moeten staan we gisteren klaar: biertanks vol, personeelsplanning maken, schoonmaken en hop.’ Fokke: ‘Ik snak naar sociale contacten.’
Een karakteristiek gesprek voor een boa in coronatijd:
‘Mevrouw, wilt u uw mondkapje opzetten?’
‘Ach man, ga toch boeven vangen.’
‘Mevrouw, sorry, ik ben gewoon met mijn werk bezig.’

Dertig organisaties trekken samen met de gemeente op om praktische hulp en een luisterend oor te bieden aan iedereen die getroffen wordt door de gevolgen van het coronavirus. Een van de organisatoren: ‘Je hebt mensen bij elkaar die het gewend zijn om met de benen in het bluswater te staan.’
De FC Dordrecht supporter die hoort dat de stadsbeiaardier verzoeknummers gaat spelen in de toren van de Grote Kerk, roept iedereen op om het clublied aan te vragen. Bij het luisteren naar Een Dordtenaar zal altijd blijven zingen roept dat bij haar de nodige emotie op. Ze begon spontaan te huilen.
De huisarts: ‘Bij de huisartsenpost komt een schot met gaten voor plastic handschoenen, waardoor je toch een patiënt kan bevoelen. Ken je zo’n ooievaar die uit twee delen bestaat en door het raam gevlogen lijkt? Zo konden patiënten aan de andere kant van het schot een stethoscoop zelf op hun borst zetten.’
De GGD-directeur: Historisch gezien is het uniek dat we zo kort na een volstrekt nieuw virus binnen anderhalf jaar bezig zijn met vaccineren. We waren blij geweest met vaccins die voor vijftig procent effectief zijn en we hebben nu vaccins die voor ruim negentig procent effectief zijn. Maar als jij je onveilig voelt, heb je daar niet zoveel boodschap aan.’
De docent: ‘Wat mij vooral bijblijft is dat wat ik nu zie op dit scherm: dit is mijn klaslokaal.’
Student Ouassim is de oudste thuis, hij heeft twee broers: ‘Doe gewoon wat je moet doen, houd ik ze voor. Als ik afhaak, haken zij ook af. Daar denk ik elke dag aan.’
De boswachter komt meer dan ooit buiten en geniet in het begin van de serene stilte en de blauwe, heldere luchten zonder condensstrepen van vliegtuigen. ‘Deze tijd laat zien dat de bomen niet tot de hemel groeien.’
Het laatste interview is met Kim Putters. Hij is directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Alle persconferenties over corona worden vergezeld van doventolken. Het lijkt of dat ook nodig is als de geluidsverbinding bij aanvang niet werkt. Hij doet een oproep die tot nadenken stemt: ‘We hebben nieuw denken nodig. Zodra de samenleving en economie weer open kan, moet je weten wat je anders wilt doen. Als je daar de eerste zes maanden na de crisis geen oog voor hebt, loop je het risico dat het niet meer gaat gebeuren. Iedereen valt dan terug in het oude normaal.’
Ik eindig met twee optimistische quotes. Opmerkingen die passen bij de sfeer die wordt beoogd met dit boek. De supermarkteigenaar: ‘De coronaperiode levert ook iets op: Soms leg je jezelf beperkingen op. Ik heb geleerd om niet meer in onmogelijkheden te denken. Soms moet je dingen gewoon doen.’
Als laatste de zzp’er: ‘De les van corona is om van het leven te genieten, want het kan ieder moment over zijn.’

Het boek is naast de verhalen die ertoe doen, gelardeerd met karakteristieke foto’s. Een tijdslijn en een reflectie op deze tijd van streekgenoot Kim Putters, maken dit boek tot een tijdsdocument voor de stad en haar inwoners. Het is verkrijgbaar bij de boekhandels De nieuwe Bengel en Vos & van de Leer

 

Op de foto hieronder: Van links naar rechts Bert den Boer, Mariska Wagner Franciska Fransen en Jan-Dirk Costeris


 

Gerelateerde straten:

Over de columnist

Bert den Boer

U kunt zijn recente boek Blijf dicht bij jezelf – En hoe doe je dat dan? (uitgeverij Noordboek, april 2022) bestellen bij de boekhandel. Wilt u een gesigneerd exemplaar? Mail dan naar info@bbdb.info

Over de columnist:
Bert den Boer, socioloog, is zelfstandig adviseur, trainer, coach en dagvoorzitter, zie zijn website: www.voorstraat125.nl






Zaaddonor
20 mrt
Zaaddonor
Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
15 mrt
Het mondaine leven vastgelegd en de Zwijndrechtse oevers vereeuwigd
Dat bedoel ik nou
05 mrt
Dat bedoel ik nou
Midterm review: College lijkt aan bouw flexwoningen te twijfelen
28 feb
Midterm review: College lijkt aan bouw flexwoningen te twijfelen
Elk politiek nadeel heeft zo zijn persoonlijk voordeel.....
22 feb
Elk politiek nadeel heeft zo zijn persoonlijk voordeel.....
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.