Expositie: van Bijbel tot Taal in de Bibliotheek
Vanaf 2 juni t/m de Dordtse Boekenmarkt op 1 juli is in de Stadsbibliotheek aan de Groenmarkt een tiental antieke Statenbijbels en enkele voor- en nalopers te bewonderen.
Opening expositie
De opening van de expositie is op zaterdag 2 juni om 15.00 uur in de Stadsbibliotheek, Groenmarkt 153. De expositie haakt aan bij het thema van de 23e Dordtse Boekenmarkt: “400 jaar Dordtse Synode 1618-1619 en de Statenvertaling van 1637”. Tijdens deze Dordtse Synode werd het besluit genomen om het Oude en Nieuwe Testament te laten vertalen uit de oorspronkelijke talen Aramees, Grieks en Hebreeuws.
Over taal gesproken: twee dienaars van het Woord, voorgangers van de Grote Kerk en de Wilhelminakerk, dominee Paul Wansink en dominee Michiel de Zeeuw kijken dan terug op de Dordtse Synode van 1618/1619 en de Statenbijbel van 1637. Casper Markesteijn, voorzitter van Dordt Literair, laat zijn licht schijnen op de taalkundige ontwikkelingen.
Dordtse initiatiefnemers
De Dordtse Boekenmarkt heeft in samenwerking met de Bibliotheek AanZet, Dordt Literair, Boekhandel Present, Dordtse Kerken en particuliere verzamelaars een kleine, maar unieke, overzichtstentoonstelling ingericht over de Statenbijbel als bron van de Nederlandse taalontwikkeling. Ook het Nederlands Bijbel Genootschap heeft twee bijzondere uitgaven ter beschikking gesteld.
Bijbeltekst en de Nederlandse taal
Het oudste exemplaar is een Deus-Aes bijbel uit 1590, gevolgd door een eerste druk van de Statenbijbel uit 1637. Daarna volgen er nog anderen uit verschillende steden en in verschillende uitvoeringen. Maar steeds, en dat meer dan driehonderd jaar lang, steeds vertalingen van dezelfde bron. Opvallend is overigens dat de omvang van het aantal noten van de vertalers, vaak groter is dan de Bijbeltekst zelf. Uiteraard ligt er ook een exemplaar van de bekendste uitvoering, de “Keurbijbel” uit Dordrecht. Het daverend slotstuk is de fotografische herdruk van de Bachbijbel in drie kloeke delen. Deze Calovbijbel uit 1681-1692 is in 2018 herdrukt door Uitgeverij van Wijnen uit Franeker. Goedkoop is deze nieuwe uitgave zeker niet te noemen, maar wel heel bijzonder. Echt iets voor liefhebbers van oude boeken, de Bijbel en Bach.
Op deze kleine expositie geen historische of theologische uitleg maar een handreiking naar de Nederlandse taal. In de opengeslagen Statenbijbels kunt u, wanneer u de gotische letters kunt ontcijferen, oude spreekwoorden en gezegden herkennen.
